Ngày đầu tháng Tư, chiến sự ở Ukraine vẫn hết sức căng thẳng. Có tin quân Ukraine đã tấn công vào một kho nhiên liệu của Nga ở bên kia biên giới; quân Nga rút khỏi các cứ điểm ở phía Bắc thủ đô Kyiv và đàm phán hòa bình được nối lại ở Thổ Nhĩ Kỳ trong lúc đoàn viện trợ của Hội Hồng Thập Tự bị ngăn chặn, không thể vào được thành phố Mariupol bị bao vây ở phía Đông Nam Ukraine
Ukraine tấn công vào đất Nga?
Sáng nay thứ Sáu 1 tháng Tư, lính cứu hỏa Nga đã cố dập tắt một đám cháy tại kho nhiên liệu ở Belgorod mà phía Nga cho rằng do lực lượng của Ukraine tấn công từ bên kia biên giới. Belgorod là thành phố Nga gần biên giới, là một trung tâm hậu cần chính phục vụ cho nỗ lực chiến tranh của Nga ở Ukraine.
Nếu cáo buộc của Moscow rằng đây là một cuộc không kích xuyên biên giới bằng được chứng minh là đúng thì đây là lần đầu tiên trong cuộc chiến năm tuần quân đội Ukraine đã tấn công vào hậu cần của đối phương ngay trên lãnh thổ Nga. Nhưng phía Ukraine phủ nhận trách nhiệm về vụ việc.
Cảnh quay của camera an ninh về kho nhiên liệu mà hãng tin Reuters xác minh được, cho thấy ánh sáng lóe lên từ thứ dường như là một tên lửa được bắn từ độ cao thấp, sau đó là một vụ nổ trên mặt đất. Bộ Quốc phòng Nga nói hai máy bay trực thăng Mi-24 của Ukraine đã tham gia vào cuộc không kích.
Vài giờ sau khi có tin vụ tấn công vào kho dầu, một nhân chứng ở Belgorod, người được yêu cầu giấu tên, đã liên lạc qua điện thoại với Reuters, cho biết máy bay đang bay trên đầu và có những tiếng nổ liên tục từ hướng biên giới. “Có điều gì đó đang xảy ra. Có máy bay và những vụ nổ liên tục ở phía xa”, người này nói.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết nhà chức trách Nga đang làm mọi việc có thể để tổ chức lại chuỗi cung ứng nhiên liệu và tránh gián đoạn nguồn cung cấp năng lượng ở Belgorod. Ông nói, vụ việc không tạo điều kiện thoải mái cho các cuộc đàm phán hòa bình đang được nối lại vào sáng nay thứ Sáu.
Một quan chức an ninh hàng đầu của Ukraine nói với Reuters rằng cáo buộc của Nga rằng Ukraine thực hiện vụ tấn công là không đúng. Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Ukraine Oleksandr Motuzyanyk cho biết: “Ukraine đang tiến hành một chiến dịch phòng thủ chống lại sự xâm lược của Nga trên lãnh thổ Ukraine, và điều này không có nghĩa là Ukraine phải chịu trách nhiệm về các thảm họa trên lãnh thổ của Nga”.
Quân Nga rút lui ở phía Bắc Ukraine
Bên trong Ukraine, các lực lượng Ukraine đang chuyển vào các vùng lãnh thổ mà quân Nga bỏ lại sau khi rút quân. Sau khi không chiếm được một thành phố lớn nào trong năm tuần chiến tranh, Nga cho biết họ đang rút lui khỏi miền Bắc Ukraine và chuyển trọng tâm sang phía Đông Nam.
Nga coi việc rút quân ở miền Bắc như một cử chỉ thiện chí, xây dựng lòng tin cho các cuộc đàm phán hòa bình đang diễn ra ở Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng Ukraine và các đồng minh nói các lực lượng Nga đã buộc phải chỉnh đốn lại sau khi bị tổn thất nặng nề do hậu cần kém và sự kháng cự kiên quyết của Ukraine.
Các thống đốc khu vực ở Kyiv và thành phố Chernihiv cho biết quân Nga đang rút khỏi các vị trí bao vây ở cả hai tỉnh đó, một số quay trở lại biên giới sang Belarus và Nga.
Tại Irpin, vùng ngoại ô phía tây bắc thủ đô Kyiv từng là một trong những chiến trường chính trong nhiều tuần, giờ đã do người Ukraine kiểm soát, các tình nguyện viên và nhân viên cấp cứu liên tục khiêng người chết ra khỏi các đống đổ nát. Khoảng một chục thi thể được bọc trong các túi nhựa đen, xếp thành hàng dài trên đường phố và chất lên xe tải.
Thống đốc khu vực Kyiv Oleksandr Pavlyuk cho biết các lực lượng Nga cũng đã rút khỏi Hostomel, một vùng ngoại ô phía tây bắc khác từng chứng kiến giao tranh dữ dội. Thị trưởng Bucha cho biết thị trấn của ông, giữa Hostomel và Irpin, cũng đã được chiếm lại. Tuy nhiên, Thị trưởng Kyiv Vitaliy Klitschko cho biết vẫn chưa đến lúc những người tản cư khỏi Kyiv có thể trở về nhà vì các trận chiến vẫn đang diễn ra ác liệt ở phía bắc và phía đông. “Nguy cơ tử vong là khá cao, và đó là lý do tại sao tôi khuyên bất kỳ ai muốn quay trở về nhài là, hãy dành thêm một chút thời gian nữa,” ông nói.
Nối lại đàm phán hòa bình
Cuộc đàm phán hòa bình ở Thổ Nhĩ Kỳ hôm nay thứ Sáu diễn ra theo đường truyền video, tiếp tục những vấn đề đã được đưa ra từ cuộc họp hôm thứ Ba, nơi Ukraine đề nghị chấp nhận quy chế trung lập, với sự đảm bảo của quốc tế về an ninh của mình.
Trước lúc cuộc đàm phán bắt đầu, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho báo chí biết: “Chúng tôi đang chuẩn bị đưa ra phản ứng của mình. Có một số chuyển động tiến lên phía trước, liên quan đến việc thừa nhận Ukraine không thể gia nhập NATO”.
Putin đã gửi quân vào ngày 24 tháng Hai cho cái mà ông gọi là “hoạt động quân sự đặc biệt” nhằm phi quân sự hóa Ukraine, trên hết là ngăn chặn khả năng Ukraine trở thành thành viên của Minh Ước Bắc Đại Tây Dương NATO – điều mà Moscow cho là mối đe dọa an ninh quốc gia của Nga. Các nước phương Tây gọi đó là cuộc chiến tranh xâm lược vô cớ.
Không vào được Mariupol
Phía Nga cho biết hiện họ đã chuyển trọng tâm hoạt động quân sự sang Donbas, một khu vực đông nam nơi nước này đã hậu thuẫn cho quân ly khai kể từ năm 2014.
Mục tiêu lớn nhất của Nga trong khu vực là chiếm thành phố Mariupol nhằm kết nối tuyến giao thông trên bộ từ Nga sang bán đảo Crimea mà Nga đã chiếm đóng và sáp nhập vào lãnh thổ Nga từ năm 2014. Một đại diện của Liên Hiệp Quốc tại Mariupol nói rằng đã có hàng ngàn dân thường bị thiệt mạng trong cuộc bao vây kéo dài một tháng nay, hứng chịu những đợt bắn phá không ngừng mà không được tiếp cận với nguồn cung cấp thực phẩm và nước, thuốc men hoặc hơi nóng. Ủy ban Hồng Thập Tự Quốc tế cho biết một đoàn xe do họ tổ chức đưa hàng cứu trợ đến Mariupol và di tản dân thường bị kẹt trong thành phố đã phải quay trở lại vào thứ Sáu sau khi “các thỏa thuận và điều kiện khiến công việc không thể tiến hành”.
Ukraine đã đổ lỗi cho Nga từ chối cho phép các tổ chức viện trợ nhân đạo tiếp cận thành phố đang bị bao vây.
Trong một diễn biến khác có liên quan, lời đe dọa của Nga về việc cắt nguồn cung cấp khí đốt cho châu Âu trừ khi người mua thanh toán bằng rúp đã không diễn ra vào hôm nay thứ Sáu 1 tháng Tư. Moscow cho biết họ sẽ tiếp tục cung cấp khí đốt cho châu Âu cho đến cuối tháng Tư, khi các khoản thanh toán mới đến hạn.
(SGN)